Noble Energy'nin Kıbrıs'taki faaliyetleri ile ilgili Haber (Havadis Gazetesi, 13 Ocak 2014)

Noble, Kıbrıs Gazı ile ilgili LNG Dışındaki Alternatifleri Değerlendiriyor

Noble Energy şirketi, Kıbrıs’ın Münhasır Ekonomik Bölgesi’ndeki 12. parselden elde edilecek gazı ihraç edebilmek için adada inşa edilmesi öngörülen sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tesisi dışındaki alternatifleri değerlendiriyor.

12. parseldeki doğalgaz rezervlerinin, tahminlerin altında olduğunun ortaya çıkması ve şirketin araştırma faaliyetlerinden elde ettiği verileri analiz etmesi sonucunda, Limasol yakınlarındaki Vassilikos’ta inşa edilmesi öngörülen ve Noble Energy tarafından gazın piyasaya sürülmesi için “stratejik bir öncelik” olarak değerlendirilmekte olan LNG tesisi planı gözden geçiriliyor. Noble Energy’nin, Havadis’e verdiği bilgiye göre, şirket, Kıbrıs gazını ihraç etmek için LNG dışındaki alternatifleri değerlendiriyor. Ancak Noble bu alternatiflerin ne olabileceği konusunda şu anda bilgi vermekten kaçınıyor.

Noble Energy’nin Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerini yakından izleyen İngiltere’deki Global Enerji Çalışmaları Merkezi kıdemli enerji analisti Julian Lee ise, Havadis gazetesine Noble Energy’nin Kıbrıs’ta inşa edilecek bir LNG tesis dışındaki alternatiflerinin ne olduğu hakkında bilgi verdi. Lee’ye göre, Noble’ın Kıbrıs doğalgazını sıvılaştırmadan, boru hattı vasıtasıyla Türkiye üzerinden Avrupa’ya ihraç etmesi, hem ekonomik açıdan hem de mühendislik açısından çok çekici ve elverişli bir yöntem. Ancak Lee, bu alternatifin gerçekleştirilebilmesi için siyasi engellerin aşılması gerektiğini vurguladı. Noble, Kıbrıs doğalgazını Yunanistan üzerinden de boru hatlarıyla Avrupa pazarına sunabilir. Ancak Lee’ye göre, Yunanistan seçeneği çok çekici bir alternatif değil çünkü Yunanistan’a deniz altından boru hattı çekilmesi çok pahalı ve zor bir proje.

Sıvılaştırma seçeneğini içermeyen bir diğer alternatif ise Noble’ın Kıbrıs doğalgazını boru hatları vasıtasıyla Mısır veya Ürdün gibi bölgesel pazarlara sunması. Gazı sıvılaştırmak, yeni boru hatlarının inşasına gerek kalmadan gemilerle ihraç edilebilmesini sağlıyor.

Lee, Noble Energy’nin, sıvılaştırma seçeneğini tercih etmesi durumunda Kıbrıs gazının hâlihazırda var olan ancak kapasitesinin altında kullanılmakta olan Mısır’daki LNG tesisine gönderilebileceğini ve belli bir ücret karşılığında burada sıvılaştırılabileceğini belirtti. Bunun düşük yatırım maliyeti olan çekici bir opsiyon olduğunu vurgulayan Lee, Kıbrıs doğalgazının bir Yüzen LNG tesisinde de sıvılaştırılabileceğini sözlerine ekledi.

Noble şirketi, bir süre önce, yapılan sondaj çalışmaları, rezerv değerlendirme ve ölçüm sonuçları ve kuyu testlerinden elde edilen yeni veriler ışığında, 12. parselde bulunan doğalgaz miktarı tahminlerini 5 ile 8 trilyon ayak küpten, ortalaması 5 trilyon ayak küp olmak üzere, 3.6 ile 6 trilyon ayak küpe düşürmüştü. Kıbrıs Cumhuriyeti yetkilileri, LNG tesisinin inşasında ısrarlı olsalar da, enerji sektörü uzmanlarına göre, bu miktar, yaklaşık 8 milyar Euro’luk yatırım gerektiren bir LNG tesisi inşası için yeterli değil. Doğalgaz endüstrisinin genel kabul görmüş kuralına göre, gazı soğutup sıvılaştıran LNG tesisinin inşası, ekonomik olarak mantıklı olması için, yaklaşık 6 trilyon ayak küplük doğalgaz gerektiriyor.

Noble Energy de, Vassilikos’ta bir LNG tesisinin kurulması için daha çok doğalgaza ihtiyaç bulunduğunu kabul ediyor. Şirketin verdiği bilgiye göre, 12. parselde söz konusu rezervin yanı sıra başka potansiyel rezervler olup olmadığını araştırmak üzere 2,849 kilometre karelik bir alanda üç boyutlu sismik çalışmalar devam ediyor. Noble Energy, 12. parseldeki mevcut rezervde ve yeni olası rezervlerdeki sondaj çalışmalarına 2014 yılı sonu veya 2015 yılı başında başlayacak.

Kıdemli analist Lee’ye göre, Kıbrıs’ta bir LNG tesisini karlı kılacak miktara ulaşmak için Noble Energy’nin İsrail’de bulduğu doğalgazı da Kıbrıs’a aktararak burada inşa edilecek tesiste sıvılaştırması fikri pek makul değil. Bugüne kadar hiçbir ülkenin kendi gazını başka bir ülkede sıvılaştırmadığının altını çizen analiste göre, İsrail’in doğalgaz konusunda çeşitli alternatifleri var ve gazı Kıbrıs’ta sıvılaştırmak ülke için hem çekici bir alternatif değil, hem de stratejik olarak riskli. Lee Havadis’e, “İsrail gazının Kıbrıs’taki bir LNG tesisinde sıvılaştırılmasının imkansız olduğunu düşünüyorum,” dedi.

Kıbrıs doğalgazının ne şekilde pazarlanabileceği ile ilgili son karar henüz verilmemiş olmakla birlikte, Noble Energy, 12. parseldeki rezervin çok yüksek kalitede olduğunu vurguluyor.  

Ayrıca, şirket, üç boyutlu sismik verilerin, Kıbrıs ve İsrail’in Münhasır Ekonomik Bölgelerinde brüt 3 milyar varil ‘risksiz’ Mezozoik petrol olduğuna işaret ettiğini, ve bunun 1,496 bir milyon varil doğalgaz eşdeğerinin, Kıbrıs’taki 12. parselde bulunduğunu belirtiyor. ‘Risksiz’ deyimi, endüstri jargonunda ‘tahmini rezerv miktarı’ anlamında kullanılıyor ve petrolün jeolojik veya fiziksel olarak ne kadarının çıkarılabilir veya kullanılabilir olup olmadığına dair bir anlam içermiyor.

Ancak Noble Energy, doğalgazın bulunduğu seviyeden çok daha derinde ve karmaşık bir yapı içerisinde olan petrolün, niteliği, erişimi ve çıkarılabilirliği konusundaki verilerin şu an için yetersizliği nedeniyle, şirketin önceliğinin doğalgaz olduğunun altını çiziyor.

http://www.havadiskibris.com/Haberler/roportaj/mantikli-yol-turkiye/18103