Görkemli Hala Sultan Camii, adının ne olacağından kimin kontrolü altında faaliyet göstereceğine kadar, Kıbrıslı Türklerle Türkiye arasındaki güç mücadelesinin yeni bir sembolü haline geldi
Esra Aygın
20 Mayıs 2019
Henüz daha inşaatı bile başlamadan, Ankara tarafından, İslam’ın Kıbrıs’taki büyük sembolü olarak tanıtıldı. Temel atma törenine Türkiye'den üst düzey yetkililer ve işadamları katılarak yapının sembolik ve dini önemi konusunda iddialı açıklamalar yaptı. İnşaat aşamasında, İngiliz The Guardian'dan Fransız Agence France Presse'e kadar uluslararası basında geniş şekilde yer aldı.
Ancak inşaatı tamamlandıktan yaklaşık iki yıl sonra, Mesarya ovasına hâkim anıtsal Hala Sultan caminin kapıları halka hala kapalı. Basında birkaç kez Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katılacağı görkemli bir tören ile açılışının yapılacağının duyurulmasına rağmen, söz konusu açılış hiçbir zaman gerçekleşmedi.
Bunun nedeninin, caminin yönetimi ile ilgili Kıbrıslı Türk yetkililer ve Ankara arasında yaşanan ihtilaf olduğu ortaya çıktı. Türk finansmanı ile inşa edilen ve 45 milyon TL’ye mal olan cami Kıbrıslı Türkler ile Kıbrıs'ın kuzeyinde dini hegemonyasını giderek artıran Adalet ve Kalkınma Partisi arasındaki gerginliğin bir başka sembolü haline geldi.
Konuya yakın bir kaynak, “Cami açılamıyor çünkü camiyi kimin yöneteceği konusunda bir anlaşmazlık var” diye konuştu. “Ankara caminin doğrudan kontrolünü talep ediyor. Biz bunu reddediyoruz ve caminin Kıbrıslı Türklerin kontrolünde olması gerektiğini söylüyoruz. Bu cami Kıbrıs'ta, ve Kıbrıs'taki diğer tüm camiler gibi Din İşleri Dairesi kontrolünde faaliyet göstermek zorunda.”
Kaynağa göre, cami, 2018 başından beridir Ankara ve Kıbrıslı Türk yetkililer arasında sessiz bir savaşa neden oldu.
Kaynak, geçtiğimiz hafta yıkılan hükümetin artan İslami politikalara karşı direnişinin Ankara ile sürekli bir gerginlik kaynağı olduğunu söyledi:
“Dokunamayacağınız bazı şeyler vardır. Eğer dokunursanız, yanarsınız. ”
Camideki tek namaz, 14 Mart’ta, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Kıbrıs’tan sorumlu TC eski Devlet Bakanı Beşir Atalay ve Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Ali Murat Başçeri’nin katılımıyla kılınan ikindi namazı oldu. Konu ile ilgili Din İşleri Başkanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, resmi açılış tarihinin daha sonra belirlenerek duyurulacağı kaydedildi.
Yakın zamana kadar gayri resmi ve kapalı kapılar ardında kalan anlaşmazlık, Türkiye Büyükelçiliği Din İşleri Müşavirliği’nin resmi bir yazı ile caminin yönetimini önceki Başbakan Tufan Erhürman’dan istemesi ile yepyeni bir boyut kazandı. Kaynak, Erhürman’ın yasaları öne sürerek bu talebi reddettiğini belirtti.
Kuzey Kıbrıs’taki yasalara göre, din ve ibadet ile ilgili tüm konularda tek yetkili merci KKTC Din İşleri Dairesi.
Kaynak, “Mevcut yasalarla caminin yönetimini Türkiye'ye devretmek mümkün değil, ancak bir sonraki hükümette ne olacağını kim bilir?” diye konuştu.
TC Diyanet İşleri Başkanlığı'nın, caminin yönetimini alması demek, imamını doğrudan tayin etmesi, görkemli binada çalışacak 100'den fazla kişiyi istihdam etmesi, ve tesislerin yönetiminden sorumlu olması anlamına geliyor.
Kaynak, “Kendi camilerimizi kendi yasalarımıza uygun şekilde kontrol etmemiz önemlidir” diye konuştu. “Bizim din ile birlikte kendi geleneklerimiz var. Kıbrıs'taki camilerde yapılan bütün dini faaliyetler Kıbrıslı Türk kimliğini ve kültürünü yansıtmalı. ”
Kaynağa göre, caminin yönetimini Türkiye'ye devretmek, orada artık Türkiye'deki yasaların ve uygulamaların geçerli olması, dini faaliyetlerin Kıbrıs’ın değil Türkiye’nin yasalarına uygun şekilde yürütülmesi ve Türkiye’deki mezhep çatışmalarının buraya ithal edilmesi anlamına geliyor.
Birçok Kıbrıslı Türk tarafından Türkiye'nin kültürel ve dini dayatmasının sembolü olarak görülen gösterişli Hala Sultan Camii, 37.000 metrekarelik bir alanı kaplıyor. Dört adet 60 metrelik minaresi ve 6.000 kişilik kapasitesiyle şu ana kadar Kıbrıs'taki en büyük cami konumunda.
Kaynağa göre, Kıbrıslı Türklerle Ankara arasındaki anlaşmazlığın nedeni sadece caminin yönetimi ile ilgili değil. Taraflar arasında caminin adı üzerinde de bir anlaşmazlık var. Kıbrıslı Türkler, Larnaka’daki Hala Sultan Tekkesi nedeniyle bu camiye ‘Hala Sultan’ adını vermek istemiyor.
2017 yılında Havadis gazetesinde yer alan bir haberde, Kıbrıs İlim, Ahlak ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Hikmet Kaynarca, caminin ‘Şeyh Nazım’ olarak isimlendirilmesi önerisinde bulunan MÜSİAD Kıbrıs Başkanı Okyay Sadıkoğlu’na cevaben, caminin yapılması için yapılan yardımların Hala Sultan Camii için yapıldığını kaydediyor ve cami yapımında katkıların KKTC bütçesinden çıkmadığını vurguluyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay geçtiğimiz Cuma günü Hala Sultan'ın bahçesinde düzenlenen iftar yemeğine katılmak üzere Kıbrıs'a geldi. Oktay ziyareti sırasında herhangi bir Kıbrıslı Türk yetkili ile görüşmedi.
Hello to everyone out here, I am here to share the unexpected miracle that happened to me … My name is Susan Christian , I live in London, UK. we got married for more than 9 years and have gotten two kids. thing were going well with us and we are always happy. until one day my husband started to behave in a way i could not understand, i was very confused by the way he treat me and the kids. later that month he did not come home again and he called me that he want a divorce, i asked him what have i done wrong to deserve this from him, all he was saying is that he want a divorce that he hate me and do not want to see me again in his life, i was mad and also frustrated do not know what to do, i was sick for more than 2 weeks because of the divorce. i love him so much he was everything to me without him my life is incomplete. i told my sister and she told me to contact a spell caster, i never believe in all this spell casting of a thing. i just want to try if something will come out of it. i contacted Dr Emu for the return of my husband to me, they told me that my husband have been taken by another woman, that she cast a spell on him that is why he hate me and also want us to divorce. then they told me that they have to cast a spell on him that will make him return to me and the kids, they casted the spell and after 24 hours my husband called me and he told me that i should forgive him, he started to apologize on phone and said that he still love me that he did not know what happen to him that he left me. it was the spell that Dr Emu casted on him that make him come back to me today, me and my family are now happy again today. thank you Dr Emu for what you have done for me i would have been nothing today if not for your great spell. i want you my friends who are passing through all this kind of love problem of getting back their husband, wife , or ex boyfriend and girlfriend to contact Dr Emu , if you need his help you can contact him through his private mail: emutemple@gmail.com or you can contact him through his website https://emutemple.wordpress.com/ fb page Https://web.facebook.com/Emu-Temple-104891335203341 and you will see that your problem will be solved without any delay.
ReplyDelete